به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

کوتاهی ۲۰ ساله در راهبرد‌های رهبری در نهضت ترجمه داریم

تاریخ انتشار: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۶۳۹۰۳

دبیرکل اتحادیه ناشران مسلمان گفت: نهضت ترجمه معکوس دو دهه پیش از سوی رهبر انقلاب به عنوان یک راهبرد فکری و فرهنگی برای جامعه فرهنگیان، محققان و دانشمندان عنوان شد، اما در این موضوع بسیار کوتاهی و بی‌توجهی کردیم.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، نشست «ترجمه معکوس، هست‌ها و نیست‌ها، باید‌ها و نبایدها» با حضور سیدمحمد حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور، حجت‌الاسلام سعیدرضا عاملی دبیر سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی و علی زارعی نجف‌دری دبیر کل اتحادیه ناشران مسلمان در سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حسینی معرفی نخبگان ایرانی را در سطح دنیا مهم دانست و گفت: امروزه در سراسر دنیا با اسلام هراسی، شیعه ستیزی و ایران ستیزی روبه‌رو هستیم و متأسفانه کشور‌های دنیا نسبت به ایران نگاهی خشن دارند. خوشبختانه سخنان حافظ، سعدی و مولوی در دانشگاه‌های سراسر دنیا به زبان‌های مختلف در حال تدریس و آموزش است.

وی در ادامه افزود: در گذشته‌های دور فرمانروایان و والیان هر شهر هیأتی از دانشمندان و فرهیختگان را به کشور‌های مختلف جهت تألیم، آموزش و فراگیری علم به آن کشور می‌فرستادند و دانش آنان را به سرزمین‌های خود می‌آوردند.

* نفوذ فرهنگی آمریکایی‌ها در ایران

حسینی ترجمه آثار و کتب را در قرن ۴ و ۵ مؤثر در رشد علم دانست و گفت: در عصر قاجار شاهد ترجمه آثار از زبان‌های خارجی به فارسی بودیم و اوج آن در زمان ناصرالدین شاه بود، علوم جدید مثل فیزیک، ادبیات غرب و سبک نگارش کتاب در آن زمان ترجمه شد و به نوعی باعث دلبستگی، شیفتگی و خود باختگی اندیشمندان ایرانی در آن زمان به خارجیان شد. در عصر پهلوی بعد از ۲۸ مرداد یکی از اقدامات آمریکایی‌ها در ایران تأسیس انتشارات به زبان خودشان بود که باعث سیطره فرهنگی آنان بر ایران به صورت محسوس شد.

وی انجام نهضت ترجمه معکوس را مهم اذعان کرد و افزود: ما برای ترجمه باید از مترجمان کشور‌های دیگر برای ترجمه آثار خود استفاده کنیم چرا که آنان با لطافت و سادگی متن را قابل فهم ترجمه می‌کنند. از زبان‌هایی که امروزه می‌توانیم ترجمه کنیم می‌توان به هندی، اسپانیولی، فرانسه، اندونزی، پرتقالی و ژاپنی کنار زبان‌های عربی و انگلیسی است.

* قاسم سلیمانی، سردار دل‌ها در همه دنیا

حسینی سردار قاسم سلیمانی را محبوب در کشور‌های دنیا عنوان کرد و گفت: ادبیات دفاع مقدس در خارج از کشور بسیار مورد اقبال است و سردار قاسم سلیمانی از جمله شخصیت‌هایی است که در کشور‌های دنیا به او افتخار و کتاب‌هایی درباره وی تولید و ترجمه کرده‌اند.

وی به امکان تولید فیلم و تئاتر از محتوای کتاب‌ها اشاره کرد و افزود: در ترجمه معکوس، مخاطب شناسی مهم است و ما باید قبل از ترجمه کتاب یا آثاری دقت کنیم که این کتاب چه سوال و ابهامی را از مخاطب بر طرف می‌کند، ما بدون نظرسنجی نمی‌توانیم کتابی را منتشر کنیم.

حجت‌الاسلام سعیدرضا عاملی در ادامه نشست گفت: ما باید بتوانیم زبان فارسی را به زبان‌های دیگر اقلیم جهان معرفی کنیم. اروپای مرکزی، محور اصلی تعالی و رشد جهان را تفکر اروپایی می‌داند و برای آن هم ساز و کار‌های متناسبی از نظام‌های فکری تا نظام‌های تجدد، آموزش و پرورش، حکمرانی و کالایی شدن زندگی در نظر گرفته است.

وی انقلاب اسلامی را مظهر ایجاد مسیر گفتمان جهانی عنوان کرد و افزود: تحولاتی که در افغانستان، مالزی و بیداری اسلامی که در یمن و سایر کشور‌های حلقه تحول بیداری اسلامی شکل گرفته است، برگرفته از انقلاب اسلامی است. در سال ۲۰۱۲ نزدیک به ۲۴ هزار مقاله و رساله دکتری در دانشگاه‌های اروپا و آمریکا درباره اسلام نوشته شده است، که به عنوان‌های مختلفی نظیر حقیقت اسلام، اسلام هراسی، دلسوزی کردن برای جهان اسلام و... کار شده است.

زارعی در بخش دیگر نشست، ترجمه معکوس را از بیانات دو دهه پیش مقام معظم رهبری برشمرد و گفت: طرح این موضوع از سوی رهبر معظم انقلاب یک راهبرد فکری و فرهنگی برای جامعه فرهنگیان، محققان و دانشمندان است و منظور ترجمه زبان فارسی به دیگر زبان‌ها است. در نهضت ترجمه قرار بود، زبان ایرانی مبدأ و زبان خارجی مقصد باشد، اما در ادامه این اتفاق رقم نخور و برعکس آن انجام شد. ما در بحث ترجمه بسیار کوتاهی و بی‌توجهی کردیم.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: اتحادیه ناشران مسلمان نهضت ترجمه کتابخوانی ترجمه معکوس نهضت ترجمه زبان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۶۳۹۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (11 اردیبهشت)

به عزم توبه سحر گفتم استخاره کنم
بهار توبه شکن می‌رسد چه چاره کنم

سخن درست بگویم نمی‌توانم دید
که می خورند حریفان و من نظاره کنم

چو غنچه با لب خندان به یاد مجلس شاه
پیاله گیرم و از شوق جامه پاره کنم

به دور لاله دماغ مرا علاج کنید
گر از میانه بزم طرب کناره کنم

ز روی دوست مرا چون گل مراد شکفت
حواله سر دشمن به سنگ خاره کنم

گدای میکده‌ام لیک وقت مستی بین
که ناز بر فلک و حکم بر ستاره کنم

مرا که نیست ره و رسم لقمه پرهیزی
چرا ملامت رند شرابخواره کنم

به تخت گل بنشانم بتی چو سلطانی
ز سنبل و سمنش ساز طوق و یاره کنم

ز باده خوردن پنهان ملول شد حافظ
به بانگ بربط و نی رازش آشکاره کنم

تفسیر :

با آرزوهای محال و دست نیافتنی عمر خود را هدر ندهید و عاقلانه فکر کنید و تصمیم بگیرید. هرگز از خط تعادل خارج نشوید و از افراط و تفریط برحذر باشید.

اگرچه ناملایمات زندگی فشار زیادی به شما آورده اما شجاعت خود را حفظ کنید و در برابر سختی ها سر خم نکنید که انشالله به نیت دل خود برسید.

زندگی نامه حافظ

حافظ، شاعر فارسی زبان قرن هشتم هجری بوده که در سال ۷۲۷ هجری قمری در شهر شیراز متولد شد. پدر او بهاءالدین محمد نام داشت که در دوران کودکی حافظ، از دنیا رفت. حافظ در دوران نوجوانی شاگرد نانوا بود و به‌همراه مادرش زندگی سختی را سپری می‌کرد. گفته می‌شود او در اوقات فراغت خود به مکتب‌خانه‌ای که نزدیک نانوایی بود می‌رفت و خواندن و نوشتن را از همان جا فراگرفته است. او در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود شرکت می‌کرد و نیز‌زمان برای کسب درآمد به کارهای سخت و طاقت فرسا می‌پرداخت. خانه حافظ در محله شیادان شیراز بود.

این شاعر بزرگ در دوران جوانی بر تمام علوم مذهبی و ادبی مسلط شد و در دهه بیست زندگی خود به یکی از مشاهیر علم و ادب سرزمین خود تبدیل شد. جالب است بدانید که او قرآن را به‌طور کامل حفظ بود و به همین خاطر تخلص حافظ را برای او انتخاب کردند. شمس الدین محمدبن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی حدود چهل سال در حوزه درس استادان آن زمان از قبیل قوام الدين عبدالله، مولانا بهاء الدين عبدالصمد بحرآبادی، مير سيد شريف علامه گرگانی، مولانا شمس الدين عبدالله و قاضی عضدالدين عيجی  شرکت می‌کرد و به همین خاطر به اکثر دانش‌های زمان خود مسلط بود.

حافظ در دوران شاه شیخ ابواسحاق به دربار راه پیدا کرد و شغل دیوانی را برای خود انتخاب کرد. او علاوه بر شاه ابواسحاق، در دربار شاهان دیگری همانند شاه شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز حضور پیدا کرده بود. حافظ از طریق دیوانی امرار معاش می‌کرد و شاعری شغل اصلی او نبود. جالب است بدانید که بزرگ‌ترین گناه از نظر حافظ، ریاکاری و مردم‌فریبی بود. حافظ در دوران زندگی خود اشعار به‌ویژه غزلیات بسیار زیبا و معنی‌داری سروده است که نیز‌اکنون پس از گذشت قرن‌ها از آن، بوی تازگی داده و خواندنش آرامش‌بخش است. دیوان اشعار حافظ شامل غزلیات، قصیده، مثنوی، قطعات و رباعیات می‌شود.

حافظ در دوران جوانی عاشق دختری به نام شاخه نبات شد؛ البته برخی بر این عقیده‌اند که نام همسر حافظ نسرین بود و او این نام را به‌دلیل شیرین زبانی معشوقه‌اش به او اختصاص داده است. او برای رسیدن به معشوقه‌اش، ۴۰ شبانه روز را به‌طور مستمر در آرامگاه باباکوی شب زنده‌داری کرده و به دعا پرداخت. سپس، با شاخه نبات ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک فرزند پسر بود. حافظ تنها یک بار ازدواج کرد و پس از مرگ همسرش مجرد ماند. به همین خاطر بسیاری از عارفان و عاشقان، عشق مقدس و واقعی را در حافظ جستجو می‌کنند. پسر این شاعر بزرگ نیز در دوران جوانی در راه سفر نیمه‌کاره به هند همراه پدرش از دنیا رفت.

در تقویم رسمی ایران، ۲۰ مهر روز بزرگداشت حافظ است و هر ساله در این روز مراسم بزرگداشت حافظ با حضور پژوهشگرانی در سراسر دنیا روی آرامگاهش در شهر شیراز برگزار می‌شود.

 

آثار حافظ

دیوان حافظ شامل ۵۰۰ غزل، ۴۲ رباعی و چند قصیده است که آن را در در ۵۰ سال از زندگی خود سروده است؛ یعنی به‌طور متوسط در هر سال تنها ۱۰ غزل سروده است؛ زیرا او در لحظاتی خاص به سرودن اشعار خود می‌پرداخت و تمرکز خود را روی خلق آثاری ناب گذاشته بود که شایسته مقام معشوق باشد. این نکته بسیار قابل‌توجه و تامل‌برانگیز بوده و به همین خاطر دیوان او را به یک کتاب خاص و خواندنی تبدیل کرده است. دیوان حافظ بیش از ۴۰۰ بار به زبان فارسی و زبان‌های دیگر دنیا به چاپ رسیده است. حافظ لقب ماهرترین غزل‌سرای زبان فارسی را نیز با اقتدار از آن خود کرده و تک بیت‌های او بسیار درخشان و تماشایی است.

شاید تعبیر کردن یا قدرت تاویل پذیری را بتوان از مهم‌ترین خصوصیات اشعار حافظ به حساب آورد؛ زیرا هر کس که دیوان حافظ را باز کرده و غزلی از آن می‌خواند، با توجه به شرایط روحی خود برداشت متفاوتی از آن می‌کند؛ به‌گونه‌ای که حافظ آن شعر را فقط برای حال آن لحظه او سروده است. در اشعار حافظ، تناسبات هنری به شکلی ظریف و دقیق رعایت شده‌اند و ایهام و ابهام را به جا و درست به کار برده است. در برخی از اشعار حافظ، زبان طنز نیز به کار گرفته شده تا ناگفته‌ها به کمک زبان طنز بیان شود.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (9 اردیبهشت)